Art Deco - dyskretny urok elegancji

Meble Art Deco miały masywne, geometryczne kształty, często o zaokrąglonych krawędziach i futurystycznym wyglądzie. Umożliwała to nowa technologia pozwalająca na dowolne modelowanie sklejki. Powierzchnia zachwycała zwykle bajecznymi wzorami uzyskanymi wskutek użycia dekoracyjnych fornirów typu czeczot.

Początki stylu Art Deco sięgają pierwszych lat wieku XX.  Styl był reakcją na dominujące wówczas wzornictwo secesyjne (art nouveau). Zrywał z brakiem dyscypliny przestrzennej, asymetrią i fantazyjnym secesyjnym zdobnictwem. Na dobre rozpowszechnił się jednak dopiero w latach 20 i 30.
Na Wystawie Światowej w Paryżu w 1925 roku zaprezentowano całą masę dzieł sztuki i artykułów wyposażenia wnętrz o cechach charakterystycznych dla nowego stylu - Art Deco. Odtąd stał się dominującym stylem w malarstwie, rzeźbie, grafice, architekturze oraz w projektowaniu wnętrz. Dzięki paryskiej wystawie Art Deco trafił do najdalszych zakątków świata. Jej też zawdzięcza swoją nazwę - skrót od francuskiego art – sztuka i décoratif – dekoracyjny oznacza tu raczej sztukę urządzania wnętrz niż sztukę zdobienia. Zaprezentowane nowe formy mebli miały bowiem dekoracje znacznie uproszczone w porównaniu do secesyjnych.

Próby projektowania masowych wyrobów przemysłowych miały miejsce już wcześniej, ale wzornictwo przemysłowe dopiero w okresie międzywojennym stało się standardem na konkurencyjnym wolnym rynku. Zaczęła się era nowoczesnego projektowania, z myślą nie tylko o stworzeniu ładnego wyrobu, ale i o jego funkcjonalności. Było to jawne zerwanie z secesyjnym hasłem "sztuka dla sztuki".

Artyści i projektanci świadomie szukali nowego stylu, dostosowanego do zmieniającego się świata, w którym coraz większą rolę odgrywała masowa produkcja przemysłowa oraz obecność mass mediów. Korzystali oczywiście z wzorów znanych od dawna, ale przetwarzając je i dodając nowe pomysły i nowoczesne elementy, tworzyli nową jakość.
Art Deco wykorzystywał elementy z różnych nurtów sztuki. Z kubizmu, który rozwijał sie równolegle, zaczerpnięto masywne i kanciaste formy, z malarstwa fowistów i ekspresjonistów żywe, kontrastujące kolory, z secesji zapożyczono dekoracje w kształcie kół i kwadratów. Do wykończenia powierzchni drewnianych znów zaczęto używać drogiej laki. Konstrukcję mebli wykonywano z licznych gatunków drewna: mahoniu, klonu, jesionu, palisandru. Fornirowano je najczęściej hebanem, orzechem wzorzystym, palisandrem, klonem, ale powierzchnię zdobiono również intarsją z innych gatunków drewna, złocono lub inkrustowano metalami szlachetnymi lub kością słoniową. W najbardziej wyrafinowanych wyrobach powlekano powierzchnię skórą rekina (tzw. szagryn) lub węża.
Użycie drogich materiałów uczyniło z Art Deco styl luksusowy, dostępny głównie dla bogatych zleceniodawców. Ale wykonywano również meble dla nieco uboższego klienta, w których stosowano jako elementy konstrukcyjne tańsze: drewno sosnowe i sklejkę, zaś lakę zastępowano lakierem syntetycznym.

Meble Art Deco charakteryzowały się masywnymi geometrycznymi kształtami, często o zaokrąglonych krawędziach i futurystycznym wyglądzie. Umożliwała to nowa technologia pozwalająca na dowolne modelowanie sklejki. Powierzchnia zachwycała zwykle bajecznymi wzorami uzyskanymi wskutek użycia dekoracyjnych fornirów typu czeczot. Meble lakierowano i często polerowano na wysoki połysk.

W Polsce Art Deco zyskał narodowy charakter dzięki inspiracjom ze sztuki ludowej i regionalnej. Styl ten mocno zaznaczył sie we wszystkich dziedzinach sztuki, rzemiosła, produkcji przemysłowej. We wzornictwie meblowym przodowała Spółdzielnia Artystyczna "Ład" założona w 1926 przez grupę profesorów i uczniów Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. Celem spółdzielni było projektowanie wnętrz mieszkalnych i przedmiotów użytkowych w stylu narodowym. Twórcy "Ładu" często sięgali do tradycji sztuki ludowej, np. Podhala. Meble te łączyły w sobie nowoczesność z tradycjonalizmem, funcjonalną prostotę z dekoracyjnością ludową. Projekty "Ładu" aspirowały do rangi stylu państwowego. Doceniały to agendy rządowe, często zlecając spółdzielni wyposażanie wnętrz obiektów państwowych. Przykładem takich realizacji były wnętrza transatlantyków „Piłsudski” (1935) i „Batory” (1936).

Art Deco po latach wraca do naszych domów i mieszkań. Styl ten ma coraz większe powodzenie przy projektowaniu wnętrz. Wielu projektantów wykorzystując go tworzy oryginalne aranżacje łączące historię ze współczesnością. Meble Art Deco to doskonała podstawa do stworzenia efektownego wnętrza. Dzięki masywnym bryłom, zaokrąglonym kształtom oraz użyciu szlachetnych gatunków drewna, każdemu wnętrzu nadają wyjątkową atmosferę. Wykonane z rzemieślniczą solidnością, doskonale komponują się zarówno z pomieszczeniami utrzymanymi w stylu nowoczesnym, jak i klasycznym. Dlatego są obiektem pożądania kolekcjonerów i miłośników sztuki, ceniących wyroby „z duszą”.

Potwierdzeniem zainteresowania wyrobami w stylu Art Deco była wystawa zorganizowana w 2003 r. w Victoria and Albert Museum w Londynie. Odwiedziło ją aż 360 000 osób. Wielbiciele Art Deco działają w licznych stowarzyszeniach na całym świecie, organizują konferencje i wystawy. Aktywnie walczą o zachowanie oryginalnych wnętrz oraz budynków w tym stylu. Powstaje tysiące tematycznych stron internetowych, sklepów i antykwariatów specjalizujących się w sprzedaży dzieł "art-decowskich". Można powiedzieć, że świat opanowała prawdziwa „art-decomania".